با توجه به اهمیت لاغری و تناسب اندام در جامعه امروز اکثر افراد به وضعیت بدنی خود توجه کرده و به دنبال پیروی از رژیم های غذایی هستند که علاوه بر تأمین مواد مغذی و مورد نیاز بدن، آن ها را چاق نکند. یکی از مواد غذایی پر کاربرد در رژیم های غذایی لاغری خرما است. اگر افراد در حد اعتدال از خرما استفاده نمایند، می توانند ضمن حفظ تناسب اندام خود انرژی کافی را به دست آورده و علاوه بر این مزیت از برخی ویتامین ها و مواد معدنی موجود در خرما بهره مند شوند. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص خرما و مقایسه میزان کالری و قند آن، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آشنایی با انواع قندها
به منظور آشنایی با نوع قند و میزان کالری خرما بهتر است انواع قند را بشناسیم. قند شکلی از کربوهیدرات می باشد که از مولکول های کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده است. با مصرف کربوهیدرات ها، گلوکز به دست می آید. گلوکز به عنوان منبع انرژی سلول های بدن از جمله مغز و سیستم عصبی به شمار می رود. قندها را می توان به دو دسته کلی ساده و پیچیده تقسیم بندی کرد.
سرعت هضم، جذب و ساختار شیمیایی هرکدام از این دو دسته متفاوت است. مونوساکاریدها کربوهیدرات های ساده ای هستند از از یک مولکول قند تشکیل شده اند و دی ساکاریدها، کربوهیدرات های پیچیده ای هستند که از چند مولکول قند ساخته می شوند انواع قند را می توان در 4 دسته زیر دسته بندی کرد:
- گلوکز : گلوکز مونوساکاریدی تک قند می باشد که اغلب در عسل، شربت، انجیر، خرما، برخی میوه ها، سبزیجات و … یافت می شود. تمامی کربوهیدرات هایی که مصرف می کنیم در نهایت به گلوکز تجزیه می شوند. گلوکز منبع اصلی انرژی همه موجودات است. همچنین این ماده می تواند به صورت گلیکوژن در ماهیچه ها و کبد ذخیره شود.
- فروکتوز یا قند میوه : این قند اغلب در میوه ها و سبزیجات یافت می شود؛ علاوه بر این در غذاهای فراوری شده مانند آب میوه و نوشابه نیز وجود دارد. فروکتوز نیز مونوساکارید و تک قند است. بر خلاف گلوکز که در سرتاسر بدن تجزیه می گردد، این قند در کبد تجزیه شده که برخلاف گلوکز قند را افزایش نمی دهد و سبب ترشح انسولین نمی شود. مصرف زیاد این قند سبب تخلیه سریع ذخایر انرژی از سلول ها شده و بعد از آن ایجاد التهاب یا اختلال را نیز با خود به همراه دارد.
- ساکارز یا قند موجود در شکر : ساکارز اغلب در غذاهای فراوری شده مانند نوشیدنی ها، دسرها، غلات و … یافت می شود. البته این قند در برخی مواد طبیعی نظیر هویج، سیب، چغندر، نیشکر و … نیز وجود دارد. ساکارز بعد از تجزیه به گلوکز و فروکتوز تبدیل می شود. از آنجایی که این قند به گلوکز و فروکتوز تجزیه می گردد، مصرف زیاد آن سبب بالا رفتن هر دو نوع قند یاد شده می شود.
- لاکتوز یا قند لبنیات : لاکتوز دی ساکاریدی است که از یک مولکول گلوکز و مولکول دیگری به نام گالاکتوز تشکیل شده است. این قند به نسبت های مختلف در لبنیات متفاوت وجود دارد. برای مثال پنیرها لاکتوز کمتری نسبت به شیر دارند. مصرف لاکتوز نظیر سایر کربوهیدرات ها سبب ترشح انسولین نمی گردد.
قند خرما چیست و از چه نوعی است؟
قند خرما را می توان ترکیبی از گلوکز و فروکتوز دانست. خرما یکی از بهترین مواد غذایی جهت تأمین تدریجی قند خون در نظر گرفته می شود. خرما علاوه بر تأمین انرژی بدن به دلیل وجود برخی ویتامین ها و مواد معدنی در خود خواص دیگری نیز خواهد داشت. یکی از این تأثیرات، تأثیر خرما بر فشار خون می باشد. خرما سرشار از پتاسیم است و این ماده معدنی یکی از مواد مورد نیاز کنترل فشار خون در بدن است.
قند خرما طبیعی و فراوری نشده بوده و در مقایسه با قند مصنوعی همانند قند و شکر مزیت بیشتری دارد. یکی از مزایای این میوه شاخص گلیسمی پایین آن است. شاخص گلیسیمی شاخصی است که نشان می دهد بدن با چه سرعتی کربوهیدرات را به گلوکز تبدیل می کند.
هرچه این شاخص کمتر باشد، تأثیر ماده غذایی بر قند خون کمتر خواهد بود. قند خرما در مقایسه با شکر شاخص گلیسمی کمتری دارد. به دلیل شاخص گلیسیمی پایین خرما در مقایسه با قند و شکر است که توصیه می گردد از خرما به جای این مواد غذایی مصنوعی استفاده شود.
کالری خرما چقدر است؟
انرژی حاصل از مصرف خرما بالا و برای بدن مفید است. انواع مختلف خرما میزان کالری متفاوتی دارند، اما به طور تقریبی هر عدد خرما حدود 23 کیلو کالری انرژی دارد.
تفاوت قند خرما با شکر
قند شکر از نوع ساکارز اما قند خرما از نوع گلوکز و فروکتوز است. خرما ماده غذایی طبیعی و فراوری نشده می باشد اما شکر ماده غذایی مصنوعی و فراوری شده است. قند خرما همراه با فیبر است و از این نظر مصرف خرما به مصرف شکر برتری دارد.
افراد با مصرف خرما می توانند علاوه بر تأمین انرژی ویتامین ها و مواد معدنی مناسبی را برای بدن خود تأمین کنند اما با مصرف قند یا شکر هیچ ویتامین و ماده معدنی قابل توجهی برای بدن تأمین نمی شود. برای مثال مصرف کنندگان خرما با تأمین میزان لازم از پتاسیم به کنترل سطح فشار خون خود کمک می کنند اما قند و شکر مصنوعی هیچ ویتامین و ماده معدنی مفیدی را برای بدن تأمین نخواهد کرد.
مقایسه کالری خرما با قند
میزان کالری خرما با توجه به نوع آن متفاوت است. برای مثال در هر 100 گرم، خرمای مجول 277 کیلو کالری، خرمای دگلت نور 282 کیلو کالری، خرمای مضافتی 156کیلو کالری و خرمای زاهدی در حدود 300 کیلو کالری یافت می شود. هر 100 گرم قند حدود 387 کیلو کالری خواهد داشت. پر واضح است که میزان کالری قند در 100 گرم از میزان کالری موجود در خرمای زاهدی که بیشترین کالری را دارد نیز بیشتر است.
آیا قند خرما چاق کننده است؟
اگر از خرما در حد اعتدال استفاده شود می توان گفت این ماده نه تنها موجب چاقی نمی شود بلکه به روند لاغری نیز کمک می کند. خرما قند بالایی داشته و به سرعت انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می کند. حتی خرما با تأمین انرژی مورد نیاز بدن گرسنگی افراد را کاهش داده و از این طریق به کاهش وزن افراد نیز کمک می کند.
چرا باید خرما را جایگزین قند کنیم؟
همانطور که هر ماده غذایی طبیعی و فراوری نشده بر ماده غذایی مصنوعی و فراوری شده دیگر برتری دارد، مصرف خرما در برابر قند بهتر و با ارزش تر خواهد بود. قند پس از فراوری از چغندر و نیشکر در کارخانه به دست می آید و مصنوعی است.
قند موجود در قند و شکر ساکارز است که پس از تجزیه به گلوکز و فروکتوز تجزیه می گردد اما خرما ماده غذایی طبیعی است که قند آن فروکتز و گلوکز است. می بایست انرژی مصرف شود تا ساکارز قند به گلوکز و فروکتز تجزیه شود، اما خرما خود شامل گلوکز و فروکتز است و به انرژی مازادی جهت تجزیه شدن نیاز ندارد.
نتیجه گیری
خرما یکی از بهترین مواد غذایی است که قندی ترکیبی از گلوکز و فروکتز دارد. کالری خرما با توجه به نوع آن متفاوت است اما هر عدد خرما بطور تقریبی حدود 23 کیلو کالری انرژی دارد. افراد ضمن مصرف خرما و تأمین انرژی مورد نیاز بدن می توانند برخی از فیبرها، مواد معدنی و ویتامین های ضروری بدن را نیز تأمین نمایند. توصیه می شود تا افراد قند و شکر را با خرما جایگزین کنند؛ چرا که خرما طبیعی، فراوری نشده و حاوی مواد مغذی است در حالیکه قند و شکر مصنوعی، فراوری شده و عاری از هرگونه مواد مغذی هستند.
/ پایان رپورتاژ آگهی