کبد چرب یکی از بیماری‌های مهم و حیاتی است که معمولاً تا مراحل پایانی و حاد، بدون علامت است. معمولاً پزشکان در مراحل ابتدایی اگر به وجود بیماری کبد چرب در فردی شک کنند، دستور به انجام سونوگرافی می‌دهند. اما نحوه تشخیص کبد چرب با سونوگرافی چگونه است؟ آیا با این روش می‌توان سطوح بیماری را مشخص کرد؟ آیا انواع بیماری کبد چرب با سونوگرافی قابل تشخیص است؟ در ادامه این مطلب به توضیحات این موارد خواهیم پرداخت.
تشخیص کبد چرب با سونوگرافی چگونه انجام می شود؟
کبد یکی از اندام‌های مرتبط با دستگاه گوارش است که وظیفه سم زدایی بدن، ذخیره آهن و چندین مسئولیت مهم دیگر را برعهده دارد. برای توضیح نحوه تشخیص کبد چرب با سونوگرافی، باید موارد زیر را بیان کنیم:
سونوگرافی یک روش غیرتهاجمی است که می‌توان از آن برای تشخیص کبد چرب متوسط تا شدید بهره برد. نتایج به دست آمده از این روش نشان می‌دهد که دقت و حساسیت سونوگرافی در تشخیص کبد چرب به اندازه بافت شناسی بالا است با این تفاوت که در سونوگرافی هیچ روش تهاجمی و خطرناکی استفاده نمی‌شود.
سونوگرافی حالت B رایج‌ترین نوع سونوگرافی است که برای تشخیص کبد چرب استفاده می‌شود. در تشخیص کبد چرب به کمک دستگاههای اولتراسوند، چندین پارامتر توسط سونوگرافیست در نظر گرفته می‌شود:
- میزان روشنایی بافت پارانشیم کبد
- کنتراست کبد به کلیه
- دیواره‌های عروق
- وضعیت دیواره‌های کیسه صفرا و موقعیت قرارگیری آن نسبت به کبد
سونوگرافیست با در نظر گرفتن این پارامترها، سلامت کبد را از نظر این بیماری بررسی می‌کند. تشخیص بیماری‌های مختلف از جمله کبد چرب تا حد زیادی وابسته به مهارت سونوگرافیست و کیفیت دستگاههای سونوگرافی است.
چرا سونوگرافی اولین روش تشخیص کبد چرب به شمار می رود؟
حال که نحوه تشخیص کبد چرب با سونوگرافی را توضیح دادیم، باید بیان کنیم که چرا در مرحله اول تمامی پزشکان برای تشخیص کبد چرب دستور انجام سونوگرافی را می‌دهند.
در دسترس بودن
معمولاً تمامی مراکز تصویربرداری پزشکی، دارای دستگاههای سونوگرافی هستند. بنابراین این روش تشخیصی، در دسترس تمامی افراد یک جامعه قرار داشته و می‌توانند با انجام آن از ابتلای خود به کبد چرب مطمئن شوند.
مقرون به صرفه بودن
سونوگرافی کبد در مقایسه با روش‌های تشخیصی دیگر بسیار مقرون به صرفه است. این موضوع به معنای کیفیت پایین این دستگاه‌ها نیست، بلکه نتایج بدست آمده از این روش بسیار کارآمد و قابل استناد است و تمامی پزشکان در درجه اول دستور انجام این روش تشخیصی را به بیمار می‌دهند.
بدون خطر بودن
در سونوگرافی از امواج اولتراسوند یا همان امواج فراصوت برای تشخیص بیماری استفاده می‌شود. در مقابل در روش‌های تصویربرداری دیگر از امواج یونیزه کننده‌ای استفاده می‌شود که برای سلامت سلول‌های بدن بسیار خطرناک است. همچنین روش‌های دیگر تشخیص بیماری کبد چرب جزء روش‌های تهاجمی به حساب می‌آیند که ممکن است خطرناک باشند.
مراحل انجام سونوگرافی کبد
نحوه تشخیص کبد چرب با سونوگرافی شامل انجام مراحل زیر است:
- بیمار باید به پهلو یا به پشت برروی تخت معاینه دراز بکشد.
- سونولوژیست ابتدا محل معین را به ژل مخصوص آغشته کرده و سپس پروب دستگاه سونوگرافی را در محل مورد نظر قرار می‌دهد.
- امواج فراصوت از طریق پروب وارد بدن شده و مجدد از همین طریق وارد دستگاه سونوگرافی می‌شود تا توسط دستگاه تفسیر شده و در قالب تصاویر برروی مانیتور ظاهر شود.
- سونوگرافیست یا پزشک با مشاهده کامل کبد و بررسی پارامترها به صورت دقیق وجود کبد چرب را تأیید یا رد می‌کند.
انواع کبد چرب
کبد چرب به دو نوع مختلف تقسیم می‌شود که این دو نوع را در زیر برای شما آورده‌ایم:
- کبد چرب الکلی : این نوع از کبد چرب در اثر مصرف بیش از اندازه نوشیدنی‌های دارای الکل ایجاد می‌شود.
- کبد چرب غیرالکلی : این بیماری مرتبط با سبک زندگی افراد جامعه می‌شود و در اثر رژیم‌های غذایی ناسالم و کم تحرکی ایجاد می‌شود. می‌توان گفت براساس آمارهای جهانی از هر سه نفر یک نفر به این بیماری مبتلا است.
دلایل ایجاد کبد چرب
کبد چرب در اثر تجمع و رسوب بافت چربی در کبد ایجاد می‌شود. اگر کبد چرب به موقع درمان نشود می‌تواند ابتلا به سیروز کبدی و نارسایی کبد را موجب شود. در موارد بسیار حاد و پیشرفته بیمار دیگر قابل درمان با دارو نبوده و نیازمند پیوند بافت کبد است.
بعضی از دلایلی که می‌تواند احتمال ابتلا به کبد چرب را در افراد افزایش دهد، در ادامه برای شما آورده‌ایم:
- چاقی
- کم تحرکی (ورزش کردن یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از ابتلا به کبد چرب است.)
- دیابت
- چربی خون بالا
- استرس بالا
- مصرف مقدار زیاد از غذاهای آماده و نوشابه‌های گازدار
راه های پیشگیری از ابتلا به کبد چرب
برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب در درجه اول باید سبک زندگی فرد اصلاح شود. برای این کار کافی است چند نکته مهم در نظر گرفته شده و با توجه به آن‌ها برنامه روزانه زندگی خود را تنظیم کند.
رژیم غذایی سالم
یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از ابتلا به کبد چرب، مصرف غذاهای سالم است. معمولاً افرادی که زیاد از غذاهای دارای مواد نگهدارنده استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کبد چرب هستند.
مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات، کربوهیدرات‌های تصفیه نشده و چربی‌های مفید مانند روغن نارگیل، زیتون، مغزها و … می‌تواند شما را از ابتلا به این بیماری تا حد بسیار بالایی مصون نماید. مصرف زیاد نوشیدنی‌های گازدار نیز ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
فعالیت بدنی
یکی از علت‌های اصلی ابتلا به بیماری کبد چرب، چاقی و چربی خون بالا است. بنابراین بهترین روش مبارزه با این بیماری، افزایش فعالیت بدنی و ورزش کردن است. با فعالیت بدنی مناسب در هفته می‌توانید BMI بدن خود را در حد مطلوبی حفظ نمایید و در نتیجه ریسک ابتلا به کبد چربی را در بدن خود کاهش دهید.
پرهیز از مصرف الکل
همان طور که گفته شد نقش الکل در ابتلا به این بیماری بسیار پررنگ است، تا حدی که نام یکی از انواع این بیماری کبد چرب الکلی است. مصرف الکل حتی به مقادیر بسیار کم می‌تواند سبب بروز این بیماری شود. بنابراین از مصرف الکل برای دفعات و مقادیر کم نیز پرهیز کنید تا از ابتلا به این بیماری در امان باشید.
کلام پایانی
نحوه تشخیص کبد چرب با سونوگرافی را توضیح دادیم، انواع آن را بازگو کردیم و روش‌های مصون ماندن از این بیماری را نیز برای شما توضیح دادیم تا با این بیماری و چگونگی تشخیص آن با سونوگرافی بیشتر آشنا شوید.
هرساله افراد زیادی متوجه می‌شوند به این بیماری مبتلا هستند که هیچ گونه علائمی ندارند؛ بنابراین بهترین روش تشخیص این بیماری انجام سونوگرافی با دستگاههای باکیفیت و پیشرفته است.
/ پایان رپورتاژ آگهی